[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Dłuskiego, wedle pracownika szkoły partyjnej prof. Feliksa Tycha, odwołano z powodów
narodowościowych ze stanowiska kierownika wydziału zagranicznego KC. Był on skądinąd
wyjÄ…tkowo krytycznie nastawiony do czystek w MSZ i obsadzania stanowisk przez niedo-
uczonych i nieudolnych funkcjonariuszy. Odsunięto z wojska wiele osób, zwykle przenosząc
je do instytucji cywilnych. Niektórych zmuszano do zmiany metryk, tak by wymazać ich
żydowskie pochodzenie  musieli się wyrzec swoich rodziców. Stefan Staszewski w rozmo-
wie z Teresą Torańską mówił, że w 1954 r. na wniosek sowieckiego ambasadora Popowa na
boczny tor zostali skierowani on, Artur Starewicz, Leon Kasman i jeszcze dwóch towarzyszy.
«Powrócono bowiem do starego kursu antysemickiego, a my byliÅ›my %7Å‚ydami; Bierut mi po-
wiedziaÅ‚ zwyczajnie: bolejÄ™ nad tym, ale to nie jest nasza decyzja». OdwoÅ‚ano ze stanowisk
w aparacie partyjnym m.in. Oskara Kulskiego, TeodorÄ™ Feder, AnnÄ™ Stock 66.
Przypis utworzony do rzekomej wypowiedzi Bolesława Bieruta odsyła do tekstu
Konstantego Jeleńskiego Od endeków i stalinistów opublikowanego w  Kulturze w 1956 r.
Pomijając w tych rozważaniach, czy Autor rzeczywiście dotarł do oryginału tekstu, jak po-
65
N. W. Pietrow, K. W. Skorkin, Kto rukowodił NKWD 1934 1941, Moskwa 1999, s. 495.
66
P. Z
piewak, op. cit., s. 219. Zwracam uwagę, że głównym z
ródłem wiedzy Autora na poruszane tematy
są rozmaite relacje ustne, a nie zachowane i publikowane dokumenty archiwalne czy którekolwiek
z opracowań należących do podstawowej literatury przedmiotu.
http://rcin.org.pl
128 ARTYKUA
Y RECENZYJNE I RECENZJE
dał w przypisach, czy tak naprawdę korzystał z innej pracy67, trzeba stwierdzić, że tekst
Jeleńskiego ma wiele niedoskonałości. Można je opisywać jako przejaw tęsknoty i poszu-
kiwania jakichkolwiek wieści z kraju, ale nie jako dobre z
ródło analizy sytuacji politycz-
nej w Polsce. Sam fakt, że Autor %7łydokomuny sięga do tego rodzaju tekstów z pominięciem
podstawowej literatury przedmiotu, budzi niewesołe refleksje. Skutki nie były trudne do
przewidzenia.
Zwracam uwagę na dwa zdania z zacytowanego tekstu, które znajdują się w dość bliskiej
odległości:  Ostapa Dłuskiego [...] odwołano z powodów narodowościowych ze stanowiska
kierownika wydziału zagranicznego KC oraz  odwołano ze stanowisk w aparacie partyjnym
m.in. Oskara Kulskiego, TeodorÄ™ Feder, AnnÄ™ Stock .
Nasuwa się pytanie: kto to jest Oskar Kulski? W tekście Jeleńskiego pojawia się więcej
informacji na jego temat:  według Seweryna Bialera, byłego urzędnika komitetu centralnego
polskiej partii komunistycznej, który sam jest pochodzenia żydowskiego i uciekł niedawno
z Polski, pierwsze czystki antysemickie miały miejsce w partii na przełomie 1953 i 1954
roku. Następujące osobistości pochodzenia żydowskiego zostały wówczas zwolnione z zaj-
mowanych stanowisk: Oskar Kluski, dyrektor sekcji zagranicznej KC... 68.
Konstanty Jeleński pewnie chciał dobrze, ale z kierownika wydziału zagranicznego
KC PZPR Ostapa Dłuskiego wyszedł mu, bagatela,  dyrektor sekcji zagranicznej KC Oskar
Kluski . O tym pierwszym Z
piewak pisze na stronie 219 u góry, o tym drugim  pisze na tej
samej stronie u dołu. Nie wiadomo tylko, kto i kiedy zmienił nazwisko  Kluski na  Kulski .
Cała sprawa ukazuje jedną z metod tworzenia omawianej książki: Autor skleił na jed-
nej stronie fragmenty zaczerpnięte z dwóch różnych opracowań, nie bardzo nawet kojarząc,
o kogo i o co tu chodzi.
Nie inaczej jest z książką Bogdana Gadomskiego Biografia agenta. Największy agent po-
licji politycznej II RP. Józef Josek Mützenmacher (1903 1947)69. Auto nie bardzo wie, jakie
były naprawdę losy Mitzenmachera i o co chodziło w jego sprawie70. Dość kuriozalna, mało
związana z tematem relacja zajmuje niemal dwie strony omawianej książki (s. 117 118).
W wielu innych przypadkach, tak jak w sprawie działalności Barucha Cukra vel Witolda
Kolskiego we Lwowie w latach 1939 1941, narracja %7łydokomuny jest dość daleko od naj-
prostszych faktów. Na potwierdzenie swojej wersji wydarzeń Autor nie przywołuje żadnych
z
ródeł ani podstawowej literatury przedmiotu. W innych miejscach tekst jest tak nieprzemy- [ Pobierz całość w formacie PDF ]